Polaganjom vinaca na spomenike žrtvama fašizma, danas je obilužen 10. oktobar, Dan oslobođenja Subatice u Drugom svitskom ratu, najvećom, najrazornijom i najsmrtonosnijom oružanom sukobu u istoriji čovičanstva. Vince na Spomenik žrtvama fašizma, na Trgu žrtava fašizma, položile su brojne delegacije, a u ime građana Subatice, lokalne samouprave i Varoškog odbora SUBNOR-a, vinac je položila delegacija koju je pridvodio gradonačelnik Subatice Stevan Bakić. Nuz isticanje da je 10. oktobar jedan od najvažniji datuma u istoriji ove varoši, gradonačelnik Bakić je, tim povodom, kazo da su na današnji dan, prije 79 godina, borci Subatičkog partizanskog odreda i Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije, u sadejstvu s vojnicima Crvene armije, oslobodili Subaticu od fašističkog okupatora i da je na dan u kojem je njegova varoš izvojevala slobodu, u odlučujućom okršaju koji se odigro na Železničkoj stanici, smrtno ranjen komandant Odreda – Jovan Mikić Spartak.
„Iako udaljena od najžešći ratni operacija, ogromnog danka u ljudskim životima nije bila pošteđena ni Subatica u kojoj su, poznato je, antifašistički pokret činili ljudi različite nacionalne i virske pripadnosti, različitog socijalnog statusa i obrazovanja, al jedinstveni u borbi za slobodu. U Drugom svitskom ratu stradalo je više od 7.000 građana Subatice“, podsitio je Bakić.
Dodo je da je naša zajednička obaveza da – poštujuć herojsku borbu rodoljuba i antifašista čiji su najviši ideali bili sloboda i ravnopravnost svi naroda i njevo pravo da budu svoji na svojem – obilužavanjom 10. oktobra čuvamo uspomenu na značaj pobede nad fašizmom, monstruoznom ideologijom zla i razaranja utemeljenoj na mržnji i zločinu.
„Naša obaveza je da se svake godine s ponosom sićamo ovog datuma, da položimo vince na grobove žrtava i izrazimo iskreno divljenje, najdublje poštivanje i vičnu zafalnost svima onima koji su dali svoje živote da bismo mi danas bili slobodni, i da bismo živili u miru“, kazo je Bakić.
Naša obaveza je, podvuko je, ne dozvolit relativizaciju njevog stradanja kroz pokušaje širenja neofašističke ideologije, ne dozvolit da se promeni tok istorije, da se žrtva proglasi za dželata, a dželat za žrtvu, da laž pobedi istinu.
„Mladim generacijama koje dolaze moramo kazat koliko su naši preci skupo platili pobedu nad fašizmom i nacizmom, al i da im ostavimo slobodnu, razvijenu i prosperitetnu Srbiju koja, kako ističe naš pridsidnik Srbije Aleksandr Vučić, ostaje posvećena idealima antifašizma, slobodarstva, nepokornosti i saradnje“, naglasio je gradonačelnik Bakić.
Podsitio je kako tačan broj ljudski žrtava Drugog svitskog rata nije utvrđen, nikad nije utvrđen ni tačan broj žrtava fašističkog terora na području nekadašnje Jugoslavije u kojoj je, kako je svojevrimeno objavljeno, poginilo oko 1.700.000 ljudi.
Istako je da su tokom ti ratni godina ljudi pojedini vira i nacionalnosti masovno odvođeni u koncentracione logore di su mučeni, a zatim ubijani u gasnim komorama i spaljivani u krematorijumima, da stradanje nedužnog svita nije bilo vezano samo za logore neg i za druge vidove istrebljivanja svega što je bilo srpsko i jevrejsko, pravoslavno i patriotsko, i da su okupatori slali na strilišta i nedužne radnike, starce, žene i dicu i – brez obzira na godine, uzrast i pol – masovno ji ubijali.
Naglasio je da su od aprila 1941. godine i za sve Subatičane koji su se osićali antifašistima i koji su prizirali okupatora počeli dani straha, dani svakodnevne strepnje, dani mučenja.
„Žuta kuća je, kako navode svidoci koji su priživili to mučilište, u onim prvim misecima rata postala nezvanični centar varoši, tačka oko koje se stvorio brisan prostor, misto koje su svi daleko obalazili, omrznuti simbol čega strašnog i pritećeg što izvire iz svi pora okupatorskog režima. Ne smimo zaboravi patnje i zvirstva koja su građani i građanke Subatice pritrpili u Žutoj kući, po zatvorima i logorima u varoši i okolini. Ne smimo zaboravit ni racije, masovna hapšenja, interniranja, striljanja, pogubljenja višanjom subatički rodoljuba, ubijanja po okolnim selima i protirivanje stanovništva u logore, deportaciju subatički Jevreja u Aušvic i druge logore smrti širom Evrope. Neophodno je da ji se uvik prisićamo i gajimo poštivanje prema njevim žrtvama“, poručio je gradonačelnik Stevan Bakić.
Čestitajuć Subatičanima Dan oslobođenja u Drugom svitskom ratu, on je istako kako naša Srbija stoji na braniku istorijske istine, da naša država poslidnji godina tušta priduzima da se od zaborava otrgne naš velik doprinos antifašističkoj borbi, da će Varoš Subatica i ubuduće slidit taki pristup i da će i u narednim godinama obilužavat 10. oktobar na način koji ovom – za građane Subatice i te kako značajnom datumu – zaista i priliči.
Prisutnima na komemorativnom skupu kod Spomenika žrtvama fašizma obratili su se i pridsidnik Varoškog odbora SUBNOR-a Subatica, Aleksandar Toković, i pridsidnik SUBNOR-a AP Vojvodine Jovo Baroševčić.
Vinac na Spomenik žrtvama fašizma u ime Vlade Republike Srbije i Sivernobačkog upravnog okruga položila je delegacija koju je pridvodio načelnik Okruga, Bojan Šoralov, a u ime SUBNOR-a Srbije i SUBNOR-a AP Vojvodine vinac je položila delegacija koju je pridvodio Jovo Baroševčić. Vince su položile i delegacije SUBNOR-a i lokalni samouprava Apatin i Sombor, Jevrejske opštine Subatica, ko i delegacije brojni udruženja, politički partija, stranaka i nevladini organizacija.
Na spomen-kompleksu palim crvenoarmejcima – vojnicima Trećeg Ukrajinskog fronta, na Pravoslavnom groblju u Dudovoj šumi di su, takođe, položeni vinci i di se služio parastos za pale junake Crvene armije i Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije, u ime Varoši Subatice vinac je položila delegacija koju je pridvodio gradonačelnik Stevan Bakić.
